قارچ شیتاکه به دلیل طعم غنی، خوش طعم و مزایای متنوع سلامتی، یکی از محبوب ترین قارچ های دنیا است. این قارچ خوراک بومی شرق آسیا است و به طور طبیعی در پوسیدگی چوب سخت درختان رشد می کند.
shititake در ژاپن بطور طبیعی رشد می کند و یکی از پنج گیاه خوراکی است که بیشترین کشت را دارد و چین بزرگترین تولید کننده این قارچ در جهان است. بسیاری از کشورهای دیگر مقادیر کمتری از این قارچ از جمله کره، ژاپن ، کانادا، سنگاپور، برزیل و ایالات متحده را تولید می کنند. به صورت تازه، خشک شده و یا در مکمل های مختلف غذایی قابل تهیه است.
خصوصیات ظاهری قارچ شیتاکه
نام علمی قارچ شیتاکه، Lentinula edodes است. از نظر خصوصیات ظاهری قارچ های shititake دارای درپوش و کلاه هایی قهوه ای تا قهوه ای تیره رنگ، کمی محدب هستند که قطر آن در حدود ۲ تا ۴ اینچ (۵ تا ۱۰ سانتی متر) است.
زمانی که این قارچ جوان وتازه رشد کرده، قارچ ها تمایل دارند رنگ تیره تری داشته و شکل گردتری دارند اما با رشد بیشتر تمایل به کمرنگ شدن در سایه های قهوه ای و صاف شدن در کلاهک دارند. قسمت زیرین این قارچ (که به آن آبششها می گویند) عمدتا به رنگ سفید کمرنگ است.برای آشنایی بیشتر با این قارچ بی نظیر به مقاله معرفی قارچ شیتاکه مراجعه کنید.
ارزش غذای قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه کم کالری و دارای مقادیر خوبی از کربوهیدرات، فیبر، ویتامین های گروه B، ویتامین D و برخی مواد معدنی مانند مس، فسفر، سلنیوم، منگنز ،روی، منیزیم و فولات است.علاوه بر این قارچ ها حاوی زیادی از اسیدهای آمینه مشابه گوشت است.
فواید و خواص غذایی منحصر به فرد از قارچ شیتاکه
از دیدگاه علمی، قارچ شیتاکه به عنوان “ماکروفاژها” طبقه بندی می شوند زیرا در مقایسه با سایر میکروارگانیسم ها بزرگ هستند و بدون کمک میکروسکوپ به راحتی می توان آنها را مشاهده کرد.
از بعضی جهات، قارچ هایی مانند قارچ شیتاکه در واقع به حیوانات نزدیک تر هستند.به دلیل که این قارچ ها می توانند گلیکوژن (یک شکل از نشاسته قابل ذخیره سازی) را به همان روش حیوانات سنتز کنند. این ویژگی این قارچ ها اغلب بسیاری از مواد مغذی بی نظیر را در گروه کربوهیدرات ها در آنها قرار می دهد.
علاوه بر این، به دلیل اینکه shititake اغلب بر روی چوب سخت درختان رشد می کنند، برای تجزیه اجزای چوب از سیستم های آنزیمی ویژه ای برخوردار و استفاده می کند و این سیستم ها همچنین ویژگی های مغذی بی نظیر را برای آنها فراهم می کند.
برخی از مواد مغذی منحصر به فرد و ترکیبات فعال زیستی مورد مطالعه در ۱۰۰ میلی گرم از این قارچ ها شامل پلی ساکاریدها شامل پلی ساکاریدهای گلوکان (از جمله بتا گلوکان ها مانند لنتینان)، اریتریتول، اسید کوپالیک، اسید کوجیک، آدنوزین، کارواکرول، ترپنوئید مانند اسید کوپالیک ،دی ترپنوئیدها،مشتقات اسید آمینه مانند ارگوتیونین ،اریتادینین، آلکالوئیدها و lentiavidins است.میزان ترکیبات فعال زیستی در قارچ شیتاکه بستگی به نحوه و محل نگهداری قارچ ها، ذخیره و تهیه آنها دارد.
خواص دارویی و درمانی قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه مدتهاست که در طب سنتی چینی مورد استفاده قرار می گیرد. این قارچ بخشی از طب سنتی ژاپن، کره و روسیه شرقی نیز هست. در طب سنتی آسیای شرقی از مواد این قارچ برای تقویت سیستم ایمنی، کاهش سطح کلسترول خون، سخت شدن شریان ها، دیابت، اگزما، سرماخوردگی و آنفولانزا، معالجه سرطان پروستات یا سرطان پستان، درد معده و به عنوان یک عامل ضد پیری استفاده می شود.
همچنین برای هپاتیت B، تبخال، فشار خون بالا نیز استفاده می شود. برای اینکه نتیجه ی بهتری از خواص دارویی این قارچ بگیرید باید با نحوه مصرف قارچ شیتاکه به صورت صحیح آشنا باشید. تحقیقات و مطالعات اخیر در مورد خواص قارچ شیتاکه در پیشگیری و درمان برخی از بیماریها صورت گرفته است که به شرح زیر می باشد:
خواص قارچ شیتاکه برای پوست
قارچ شیتاکه خانواده ی از قارچ ها است که حاوی غلظت بالایی از آنتی اکسیدان ها است که می تواند “در مبارزه با آسیب رادیکال های آزاد و افزایش خاصیت ارتجاعی پوست” موثر باشد. علاوه بر این، این قارچ ها حاوی اسید کوجیک هستند که ماده روشن کننده طبیعی که جایگزینی سالم برای هیدروکینون را ارائه می دهد و می تواند لکه های آفتاب و جوش های آکنه را به طور موثر محو کند. با این وجود اسید آمینه L-ergothioneine ، می تواند به “لایه برداری و جلوگیری از آسیب سلولی” نیز کمک کند.
خواص قارچ شیتاکه در پیشگیری پوسیدگی دندان ها
به تازگی توجه به قارچ شیتاکه نه تنها به عنوان یک غذای سالم بلکه به عنوان یک ماده غذایی پیشگیرانه در پوسیدگی دندان افزایش یافته است. ترکیبات مختلف بیولوژیکی فعال آن مانند اریتریتول، اسید کوپالیک ، آدنوزین،کارواکرول و بسیاری ترکیبات دیگر مسئول این فعالیت ضد میکروبی این قارچ هستند.لذا از آن برای ساخت دهانشویه بهره می برند.
درمان سرطان و ضد سرطان بودن قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه به دلیل وجود “ترکیبات شیمیایی” در آنها دارای خاصیت پیشگیری از سرطان است. این مواد شیمیایی رشد سلولهای توموری را که می تواند ناشی از القای آپوپتوز باشد، مهار می کنند. لنتینان موجود در این قارچ (۰٫۵-۱٫۰ میلی گرم در روز، به صورت داخل وریدی) برای تومور درمانی کمکی استفاده می شود که منجر به طولانی شدن مدت بقا، ترمیم پارامترهای ایمونولوژیک و بهبود کیفیت زندگی میشود.ترکیبات این قارچ بطور مستقیم سلولهای سرطانی را از بین نمی برند اما باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود که در ایجاد خط دفاعی قوی تر در برابر سرطان به بدن کمک می کنند.
مدیریت وزن با قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه به دلیل داشتن مواد معدنی و ویتامین های آن می تواند به مدیریت وزن کمک کند و به سلامتی کلی بدن نیز یاری کند.مطالعات نشان می دهد که گلوکان بتا در این قارچ می تواند باعث افزایش احساس سیری، کاهش مصرف مواد غذایی ، تاخیر در جذب مواد غذایی و کاهش سطح چربی پلاسما شود.
تنظیم بهتر فشار خون و پیشگیری از بیماریهای قلبی با قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه حاوی مقادیر قابل توجهی از اریتادینین است. این ماده توانایی در مهار فعالیت آنزیمی بنام آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین (ACE) متمرکز شده است. از آنجا که فعالیت ACE منجر به تنگی عروق خونی ما می شود، مهار ACE می تواند به جلوگیری از تنگی عروق خونی کمک کند.
با جلوگیری از انقباض ناخواسته، رگ های خونی می توانند قطر وسیع تری داشته باشند و این قطر وسیع تر اجازه می دهد تا فشار خون در حد طبیعی باقی بماند. ماده مغذی منحصر به فرد در قارچ های شیتاکه شانس افراد را برای تنظیم بهتر فشار خون افزایش می دهد.همچنین این قارچ به دلیل داشتن مس و منیزیم در تامین اکسیژن سلولها در کاهش حمله های مغزی و کاهش سطح کلسترول نقش دارد.
ضد التهاب بودن قارچ شیتاکه
بسیاری از اسیدهای فنولیک قارچ شیتاکه خاصیت ضد التهابی داراست.التهاب عامل بسیاری از بیماریها است. یک مطالعه و تحقیق نشان داده است که پس از گذشت یک ماه مصرف روزانه دو عدد قارچ شیتاکه خشک شده، ایمنی بدن بهبود یافته و سطح التهاب در این افراد کاهش یافته است.
قارچ شیتاکه در کاهش حمله سردرد های میگرنی و سردرد
قارچ شیتاکه منبع خوبی از ریبوفلاوین- یک ویتامین از گروه ویتامین های – B و منیزیم است.در یک مطالعه از بیمارانی که از این قارچ مصرف کرده اند، افت قابل توجهی در دفعات سردرد میگرنی و سردرد را نشان داده است.
قارچ شیتاکه مناسب برای رژیم گیاهخواران
قارچ شیتاکه چندین ماده مغذی رژیم گیاهخواران را تامین می کند و به کاهش خطر کمبود مواد معدنی ضروری برای بدن کمک می کند. در کنار تمام اسیدهای آمینه ضروری بدن در این قارچ ،این قارچ چهارمین منبع ماده معدنی آنتی اکسیدان روی است.
روی به طور معمول در گوشت قرمز، مرغ و غذاهای دریایی یافت می شود. یک فنجان قارچ shititake پخته شده تقریبا ۲ میلی گرم روی دارد که به بدن در تامین روی کمک می کند. هم چنین این قارچ چهارمین منبع اصلی مس و هفتمین منبع برتر سلنیوم است که جایگزین مناسب برای ماهی نیز است.
تحکیم استخوانها با قارچ شیتاکه
قارچ ها تنها منبع طبیعی ویتامین D هستند. بدن برای ساختن استخوانهای قوی به ویتامین D احتیاج دارد. میزان ویتامین D قارچ بسته به نوع رشد آنها متفاوت است. در معرض نور UV، سطح بالاتری از این ترکیب در قارچ ها ایجاد می شود. در حدود ۱۰۰ گرم قارچ شیتاکه حدود ۵ درصد ویتامین D یا ۱۸ IU را در بر می گیرد.
خاصیت ضد ویروسی قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه به دلیل داشتن مواد فعال بیولوژیکی، تاثیر شگفت انگیزی در درمان زگیل تناسلی حاصل از رشد ویروس پاپیلومای انسانی و جلوگیری از تشدید بیماری HPV دارد و از این قارچ برای درمان بدون عوارض زگیل تناسلی استفاده می شود.
دیدگاهتان را بنویسید