ارزش غذایی و خوراکی قارچ شیتاکه

قارچ شیتاکه دومین قارچ پر مصرف در جهان است که به وفور در فروشگاه های مواد غذایی سراسر جهان عرضه می شود. این قارچ پر طرفدار یک قارچ ژاپنی است که نام ژاپنی نیز دارد. شیتاکه در زبان ژاپنی به معنای قارچ درخت شی می باشد. درخت شی درختی شبیه بلوط است که قارچ شیتاکه پای آن می روید. این قارچ قهوه ای روشن است و بسیار خوش طعم می باشد. این قارچ خوش عطر، طعم بسیار نزدیک به گوشت قرمز دارد. امروزه چین و آمریکا از بزرگترین تولید کنندگان و صادرکنندگان قارچ شیتاکه در سراسر جهان هستند. علاوه بر عطر و طعم مطبوع، مزیت این عطر تاثیرات آن بر سلامتی است. شیتاکه در زمره قارچ های دارویی است. در طب چینی و آسیای شرقی از این قارچ در درمان انواع بیماری ها استفاده شده است. امروزه بسیاری از مطالعات تاثیر معجزه آسای این قارچ را در درمان و پیشگیری از برخی بیماری ها اثبات نموده است.

نحوه مصرف و نگهداری قارچ شیتاکه

قارچ شیتاکه به صورت های مختلفی روانه بازار می شود. قارچ شیتاکه ممکن است به صورت خام و تازه، روانه بازار شود. قارچ تازه قهوه ای کم رنگ و سفت بوده و حالت چروک ندارد. این قارچ می تواند به صورت خام در کنار سایر سبزیجات نیز مصرف شود. در این حالت می توانید این قارچ را تا یک هفته در یخچال نگهداری کنید. قارچ خام را می­توان برای مدت زمان بیشتری در فریزر نگهداری نمود. هر چند یکی از اصلی ترین مزیت های قارچ شیتاکه نادر بودن آلرژی به آن است اما در حالت خام ممکن است آلرژی به صورت بثورات پوستی دیده شود که به ماده ای به نام لنتینان نسبت داده می شود. برای جلوگیری از این مشکل می توانید قارچ را به صورت کبابی، سرخ شده یا آب پز مصرف نمایید.

قارچ شیتاکه معمولا به صورت خشک شده روانه بازار می شود. در این حالت می توان این قارچ را به مدت طولانی نگهداری نمود. قبل از مصرف، قارچ خیسانده می شود. خشک نمودن خللی در طعم و خواص قارچ شیتاکه ایجاد نمی کند. شیتاکه ممکن است به صورت پودر شده نیز روانه بازار شود. پودر شیتاکه برای طعم دار کردن در پخت و پز استفاده می شود.

انواع مکمل های مبتنی بر شیتاکه به صورت محلول و کپسول نیز عرضه می شود که معمولا دوز بالاتری از قارچ را تامین می کند. توصیه می شود قبل از مصرف مکمل های قارچ شیتاکه با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت نمایید.

مواد مغذی قارچ شیتاکه

در یک فنجان قارچ شیتاکه (در حدود ۱۴۵ گرم) که بدون روغن و نمک پخته شده است، مواد مغذی به صورت زیر می باشد:

کالری	۸۱
چربی	۰٫۳ گرم
سدیم	۵٫۸ گرم
کربوهیدرات	۲۱ گرم
فیبر	۳ گرم
قند	۵٫۶ گرم
پروتئین	۲٫۳ گرم

ویتامین ها و مینرال های قارچ شیتاکه

قارچ شیتاکه منبع غنی از انواع ویتامین B است. برخی از انواع شیتاکه حاوی مقدار قابل توجهی از ویتامین D می باشند. این قارچ منبع غنی از مس، کلسیم، پتاسیم و انواع دیگر مینرال هاست. روی نیز از دیگر مواد معدنی موجود در این قارچ می باشد. ویتامین ها و مواد معدنی متنوع، خواص منحصر به فردی به این قارچ داده اند. برای مثال وجود انواع ویتامین B در این قارچ به حفظ تعادل هورمونی و بهبود عملکرد مغزی کمک می کند. وجود انواع ویتامین B باعث جلوگیری از خستگی و حفظ انرژی در طول روز می شود و تاثیر آن بر جلوگیری از آلزایمر نیز اثبات شده است. وجود انواع ویتامین B در کنار پتاسیم باعث شده است که قارچ شیتاکه یکی از مواد غذایی مفید در درمان انواع افسردگی ها باشد.

این قارچ منبع غنی مس و روی در کنار ویتامین D می باشد، بنابراین می تواند در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثر باشد. وجود ویتامین D در کنار کلسیم می تواند در تقویت استخوان ها نیز بسیار موثر باشد. تاثیرات قارچ شیتاکه بر سلامتی محدود به موارد گفته شده نیست و در ادامه با خواص معجزه آسای این قارچ بیشتر آشنا می شوید.

 

قارچ شیتاکه برای افراد چاق و مبتلا به چربی خون

قارچ شیتاکه یک ماده غذایی با چربی بسیار پایین و در حد صفر می باشد. همچنین مطالعات اثبات کرده اند که این قارچ حاوی ماده ای به نام اریتادینین می باشد و مصرف مستمر این قارچ می تواند در کاهش چربی خون موثر باشد. شیتاکه می تواند در افراد چاق به عنوان ماده مغذی رژیمی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین تاثیر این قارچ بر ممانعت از افزایش وزن در مطالعات به اثبات رسیده است. در صورتی که به دنبال تغییر سبک غذایی خود برای درمان بیماری کبد چرب هستید، لازم است تا قارچ شیتاکه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. اگر به این منظور از شیتاکه استفاده می­کنید، مصرف این قارچ به صورت کبابی، بخارپز و آب پز یا در انواع سوپ ها می تواند بسیار مفید باشد. مصرف شیتاکه به صورت سرخ شده با همراه با روغن زیتون می تواند مقدار چربی وعده غذایی شما را افزایش دهد.

قارچ شیتاکه برای افراد مبتلا به دیابت

عمده کالری که با قارچ شیتاکه تامین می شود به دلیل وجود کربوهیدراته است. هر ۱۴۵ گرم از شیتاکه حاوی ۲۱ گرم کربوهیدرات است. ۳ گرم فیبر خالص و ۵٫۶ گرم قند از دیگر محتویات این قارچ می باشند. شیتاکه دارای شاخص گلیسمی بین ۱۰ تا ۱۵ است. بنابراین این ماده غذایی می تواند در رژیم غذایی افراد مبتلا به دیابت گنجانده شود. شاخص گلیسمی معیاری برای تغذیه سالم است و نشان می دهد، پس از مصرف هر ماده غذایی تا چه میزان با نوسان و افزایش قند خون مواجه می شویم. شاخص پایین قارچ شیتاکه نشان می دهد این ماده غذایی تغییر ناگهانی در قند خون ایجاد نمی کند. مطالعات تاثیر این قارچ را در تنظیم قند خون به اثبات رسانده است.

قارچ شیتاکه برای سلامت قلب و عروق

قارچ شیتاکه حاوی موادی برای کاهش کلسترول خون می باشد. این ماده غذایی فاقد چربی اشباع است و مقدار سدیم پایینی دارد. بنابراین می توان گفت این قارچ برای سلامتی قلب و عروق بسیار مفید است. پتاسیم موجود در این قارچ می تواند در تنظیم فشار خون نیز بسیار تاثیرگذار باشد و از این منظر نیز سلامت قلب و عروق را تضمین نماید.

قارچ شیتاکه و  سرطان

مطالعات زیادی اثر قارچ شیتاکه را در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان ها اثبات نموده است. برای مثال مطالعاتی که در ژاپن انجام شده است اثبات نموده است این قارچ می تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات و سرطان معده را کاهش دهد. این خاصیت شیتاکه به آنتی اکسیدان های متنوع و منحصر به فرد این قارچ نسبت داده می شود. برخی مواد موجود در شیتاکه همچون اتیل استات از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کنند. در مطالعاتی که در کشور ژاپن انجام شده است، اثر این ماده از شیتاکه بر مهار رشد سلول های سرطان سینه اثبات شده است.

قارچ شیتاکه حاوی مقدار قابل توجهی از ماده ای به نام لنتینان است که اثرات آن در درمان انواع سرطان ها از جمله سرطان معده اثبات شده است. همچنین مطالعات نشان می دهد مصرف قارچ شیتاکه یا مکمل های مبتنی بر آن، در کاهش اثرات جانبی شیمی درمانی بیماران مبتلا به انواع سرطان بسیار مفید است.

قارچ شیتاکه و سلامت دهان و دندان

مطالعات نشان می دهد قارچ شیتاکه خاصیت ضد باکتری دارد و می تواند در درمان انواع عفونت ها مفید باشد. یکی از تاثیرات مفید این قارچ در سلامت لثه هاست. با مصرف مستمر این قارچ می تواند باکتری های مضر موجود در دهان را از بین ببرید و از سلامت دهان و دندان های خود در برابر انواع بیماری ها حمایت کنید. برخی مطالعات تاثیر این قارچ را در درمان بیماری و پیشگیری از بیماری پریودنتال اثبات نموده است. این قارچ می تواند مانع از تشکیل انواع جرم ها و پلاک ها شود.

قارچ شیتاکه و سلامت پوست

قارچ شیتاکه حاوی ۵٫۸ میلی گرم سلنیوم در هر صد گرم است. این ماده معدنی در صورت مصرف با ویتامین A و ویتامین E می تواند در درمان جای زخم پوست و آکنه بسیار مفید باشد. برخی مطالعات که بر روی بیماران مبتلا به آکنه انجام شده است، تاثیر مثبت این قارچ را در ارتقا سلامت پوست به اثبات رسانده است. همچنین شیتاکه منبع غنی روی می باشد و با تقویت سیستم ایمنی بدن نیز به بهبود سلامت پوست کمک می کند.

مواد مغذی مفید قارچ شیتاکه برای گیاهخواران

اگر رژیم غذایی خاصی را دنبال می کنید و تصمیم دارید مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید، می توانید اسید آمینه های اصلی و روی مورد نیاز بدن خود را از قارچ شیتاکه دریافت نمایید. هر چند مقدار پروتئین این قارچ زیاد نیست ولی شامل بیشتر اسید آمینه های اصلی می باشد. این قارچ میان گیاه خواران بسیار محبوب است و می تواند حذف گوشت قرمز را تا حدودی جبران نماید. اگر به دلیل برخی بیماری ها همچون نقرس، گوشت قرمز را از رژیم غذایی خود حذف نموده اید، می توانید با احتیاط و به مقدار مقتضی این قارچ را نوش جان کنید. هر چند مصرف زیاد این قارچ برای مبتلایان به نقرس نیازمند مشورت با پزشک متخصص تغذیه است.